اخبارات

به گزارش خبرگزاري تسنيم،‌ به نقل از روابط‌عمومي خانه كتاب و ادبيات ايران، سامانه بازار كتاب در حالي طي بازه يك‌ماهه از 20 خرداد تا 20 تير 14040 شاهد رشد كم‌سابقه‌اي در ميزان فروش و تعداد خريداران بود كه كشور وضعيت جنگي و محدوديت‌هاي ناشي از آن را از سر مي‌گذراند.

بر اساس گزارش آماري منتشرشده از سوي خانه كتاب و ادبيات ايران آپريل راس، تعداد خريداران كتاب در سامانه بازار كتاب در اين بازه زماني نسبت به سال گذشته بيش از سه برابر شده و فروش ريالي نيز رشدي چشمگير داشته است؛ اتفاقي كه بخش عمده آن مرهون تداوم حمايت‌ها در اين حوزه است.

درخشش بازار كتاب در سايه جنگ

آمار رسمي نشان مي‌دهد در بازه مورد بررسي در سال 1403، 2 هزار و 421 نفر با خريد 6هزار و 603 جلد كتاب مبلغي حدود 8 ميليارد و 742 ميليون و 385 هزار و 350 ريال هزينه كردند. در حالي‌كه در سال 1404، اين ارقام به‌طور چشمگيري افزايش يافت و به 7هزار و261 خريدار، 14 هزار و 508 جلد كتاب و مجموع مبلغ خريد به  24 ميليارد و 116 ميليون و511 هزار و 325 ريال رسيد.

بر اساس داده‌ها، يارانه استفاده شده در خريد كتاب در بازه 20 خرداد تا 20 تير سال گذشته (1404) 1 ميليارد  و 591 ميليون و 606 هزار و 864 ريال بود، در حالي كه در سال جاري (1404)  به 3 ميليارد و 631 ميليون و 676 هزار و 161 ريال افزايش يافته است. همچنين يارانه پستي، كه هزينه‌هاي ارسال كتاب را در اقصي‌نقاط كشور كاهش مي‌دهد، از 2 ميليارد و 14 ميليون و 500 هزار ريال در سال 1403 به 4 ميليارد و 391 ميليون و 100هزار ريال در سال 1404 رسيده است.

اين افزايش در منابع حمايتي، به‌ويژه در شرايطي كه رفت‌وآمد و جابه‌جايي‌هاي فيزيكي با محدوديت همراه است، باعث شده تا فروش آنلاين كتاب بتواند با جذب گسترده خريداران، نقش محوري‌تري در توزيع فرهنگي ايفا كنند.

كتاب؛ پاسخ جامعه به بحران

افزايش شمار خريداران در ميانه بحران، صرفاً يك پديده اقتصادي نيست، بلكه بايد آن را به‌عنوان نشانه‌اي از واكنش فرهنگي جامعه در برابر شرايط بحراني تحليل كرد. جنگ و بحران‌هاي اقتصادي معمولاً با افت شديد در بازارهاي فرهنگي همراه‌اند، اما داده‌هاي اين گزارش حاكي از آن است كه جامعه ايراني با پناه بردن به كتاب، به دنبال آگاهي، آرامش و تاب‌آوري است.

از سوي ديگر، تجربه موفق فروش آنلاين و نمايشگاه‌هاي مجازي كتاب، كه نخستين‌بار در دوران همه‌گيري كرونا به بلوغ رسيد، اكنون در بستر جنگ نيز به‌عنوان مدلي مؤثر براي تداوم دسترسي فرهنگي عمل مي‌كند.

چالش‌ها پابرجا، اما مسير روشن است

اگرچه افزايش قيمت كتاب و كاهش قدرت خريد همچنان چالش جدي بخشي از مخاطبان است، اما حمايت‌هاي هدفمند يارانه‌اي توانسته‌اند بخشي از اين فشار را جبران كنند. استمرار چنين سياست‌هايي، به‌ويژه در دوره‌هاي بحران، نه‌تنها از آسيب به زيرساخت‌هاي فرهنگي جلوگيري مي‌كند، بلكه به پويايي بازار و مشاركت فعال‌تر شهروندان در زيست فرهنگي كمك خواهد كرد.

پيروزي نرم در جبهه فرهنگ

آمارهاي تازه بازار كتاب نشان مي‌دهد كه حتي در سايه تهديدها و محدوديت‌هاي جنگي، اگر سياست‌هاي فرهنگي به‌درستي طراحي و اجرا شوند، مي‌توان انتظار رشد و تحرك در حوزه‌هايي داشت كه در نگاه اول شكننده به‌نظر مي‌رسند. وضعيت سامانه بازار كتاب در تيرماه 1404، با رشد فروش، افزايش يارانه‌ها و مشاركت بالاتر مخاطبان، يك «پيروزي نرم» براي فرهنگ ايران محسوب مي‌شود.